zaterdag 23 augustus 2008

FRUITPRODUCTIE IN SERVIE - NATUUR OP HAAR BEST!


Servië is de grootste fruitproducent van Zuidoost Europa. Een goed klimaat en vruchtbare grond leveren fruit van topkwaliteit! Het agrarische areaal in Servië is groter dan 6 mln. hectare, waarvan meer dan 310.000 hectare fruitteelt is. Het voornaamste fruit is pruim, hetgeen 40% van de totale fruitproductie bedraagt. Andere belangrijke teelten zijn appels, druiven, peren, perziken, abrikozen, kersen, frambozen en aardbeien. De vraag naar de laatste twee groeit gestaag. Weet u dat Servië een van de grootste producenten en exporteurs is van frambozen in de wereld? Aan de andere kant is de teelt van blauwe bosbessen en overheerlijke bosaardbeien sterk in opkomst!

Export
Vers fruit groeit in populariteit! Servië neemt een vooraanstaande positie in op de Europese markt voor vers kwaliteitsfruit. Anderzijds wordt 60% van het fruit in Servië verwerkt tot levensmiddelenproducten. De belangrijkste export producten zijn bevroren fruit, fruitsappen, concentraten, gedroogd fruit, pure en jams. Kwaliteitsvruchtensappen behoren op dit moment tot de snelst groeiende exportproducten (denk aan Smoothy)!
Er is een opwaartse trend te constateren in export van Servisch fruit, niet alleen in hoeveelheid, maar ook in het aantal afnemende landen. De grootste afnemers zijn de landen van de Europese Unie en wel in het bijzonder Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, België, Nederland, Engeland, Italië en Zweden.
Door strengere voedselveiligheidseisen vanuit de EU, hebben vele bedrijven in Servië HACCP kwaliteitseisen geïntroduceerd.

Biologisch is logisch
Duurzame ontwikkeling is voor iedereen van belang, heel compleet en verantwoord! De biologische sector speelt hierin een voortrekkersrol. Steeds meer producenten voelen zich daartoe aangetrokken en zien daarin toekomst. Ook in Servië is de biologische sector een steeds grotere rol gaan spelen! Waar liggen de kansen voor het Nederlands bedrijfsleven in Servië? Nederland kan vanwege haar kennis en kunde snel innovaties in de markt zetten. Lage arbeidskosten in Servië (ook vanwege handmatig oogsten) maken prijs-kwaliteitverhouding aantrekkelijk! Telen van organisch fruit in Servië biedt perspectief!

Waar is Servië rijk aan?

Pruimen
- Aantal bomen: 42,5 mln.
- Regio: Centraal Servië = 94% (voornamelijk in de regio Kolubara, Cacak, Valjevo, Pozarevac)
- Seizoen: juni t/m september
- Producten: sljivovica (pruimenjenever), gedroogde pruimen, pruimenjam
- Export: verse pruimen = 74%, gedroogde pruimen = 23%, overig = 3%.

Appels
- Aantal bomen: 15 mln.
- Regio: Noord Servië (Bela Crkva, Backa Palanka, Novi Sad, Subotica, Kanjiza)
- Seizoen: september t/m november
- Producten: appelsap, concentraten, jabukovaca (appeljenever)
- Export: verse appels = 90%, gedroogde appels en concentraten = 10%
- Bijzonderheden: Frankrijk is de grootste producent van appels; Servië is een van de belangrijkste producenten van organische appels (2/3 van de productie in Frankrijk).

Druiven
- Druiventeelt: 70.000 hectaren
- Seizoen: juli t/m oktober
- Regio: Noord Servië (Banat, Vrsac, Sremski Karlovci, Palic), Centraal Servië (Smederevo, Aleksandrovac), Zuid Servië (Vlasotince, Prokuplje, Negotin, Knjazevac)
- Producten: wijn
- Bijzonderheden: De producenten zijn kleine familiebedrijven.

Kersen
- Aantal bomen: zoete kersen = 1.8 mln. en zure kersen = 9 mln.
- Regio: Centraal Servië
- Seizoen: juni t/m augustus
- Producten: confituur/jam, kersensap, kersenlikeur, yoghurt, bonbons (van zure kersen)
- Export: bevroren zure kersen = 49%, verse zure kersen = 36%, kersen in blik = 15%
- Bijzonderheden: Griekenland is de grootste producent van Europa, hoewel Servische export van zure kersen stijgend is.

Frambozen
- Frambozenteelt: 16.000 hectaren
- Regio: Centraal Servië (regio Zlatibor)
- Seizoen: juni t/m juli
- Producten: bevroren frambozen = 90%, frambozen industrie (sap, yoghurt, concentraten) = 10%
- Export: bevroren = 93%, gekoeld = 7% (voor productie van frambozensap en concentraten)
- Bijzonderheden: Rusland is de grootste producent, gevolgd door Servië.

Perziken
- Aantal bomen: 4 mln.
- Regio: Servië
- Seizoen: juli t/m oktober
- Producten: confituur/jam
- Export: verse perziken = 46%, perziksap = 54%.

Aardbeien
- Aardbeienteelt: 8.500 ha
- Regio: Servië
- Seizoen: mei t/m juli
- Producten: confituur/jams, bonbons, verse aardbeiensap
- Export: bevroren aardbeien = 93%, vers en in blik = 7%
- Bijzonderheden: Weinig export, veel eigen gebruik.

Wat zijn de sterktes van fruitproductie in Servië?
- Zeer vruchtbare grond, met name in Noord Servië (Vojvodina) en Centraal Servië,
- Laagste gebruik van pesticiden in Europa (40kg per hectare),
- Goed klimaat,
- Lage arbeidskosten, ook vanwege handmatig oogsten,
- ‘ Wild fruits’, zoals bosaardbei, wordt traditioneel gecollecteerd,
- Leergierige, kennisrijke en jonge tuinders in Noord Servië (Vojvodina),
- 90% van alle lokaal geproduceerde organisch fruit wordt geëxporteerd,
- Strategische ligging (direct grenzend aan de EU),
- Tariefvrije overeenkomst met Rusland maakt de toegang mogelijk tot een markt van meer dan 150 mln. mensen.

Wat zijn de zwaktes van fruitproductie in Servië?
- Het areaal is weinig geïrrigeerd,
- Vergrijzing in het zuidelijke deel van het land,
- Fruit wordt geteeld door kleine familiebedrijven,
- Lage organisatiegraad bij producenten,
- Weinig samenwerking tussen producenten onderling, waardoor kennisuitwisseling wordt beperkt,
- Geringe samenwerking tussen schakels in de keten,
- Gebrek aan afzetcoöperaties om positie (ook internationaal) te versterken,
- Gebrek aan visie over geïntegreerde ontwikkeling van de sector,
- Gebrek aan kredieten voor investeringen,
- Geringe stimulerende maatregelen door de overheid.

Wat zijn de bedreigingen?
- Hoge energieprijzen,
- Monopoliseren van de consumentenmarkt door de grote supermarktketens, die eigen productie hebben of producenten aan zich contracteren. Mede hierdoor zullen vele kleine producenten verdwijnen.
- Kredieten en subsidies zijn niet toegankelijk voor kleine tuinders. De overheid stelt wel subsidies beschikbaar, waarvan circa 75% voor het noorden van het land is bestemd. De reden hiervoor is dat de tuinders jonger, kennisrijker en invloedrijker zijn dan in het minder goed ontwikkelde, vergrijsde zuiden.

Waar liggen de kansen voor de Nederlandse ondernemers?
- Productieverbetering door aanleg en investeringen in irrigatiesystemen en hagelnetten,
- Gecertificeerd plantmateriaal (leveren aan, of produceren in Servië),
- Moderne technologieën voor fruitverwerking tot vruchtensappen en concentraten,
- Advies en teeltbegeleiding,
- Kwaliteitsverbetering in opslag (koelcellen voor gekoelde opslag) en verpakking,
- Verbetering van kwaliteitsborging en standaards,
- Liberalisering van grondrechten biedt mogelijkheden voor buitenlandse investeerders om grond te kopen,
- Toenemende populariteit van vers fruit en biologisch geteeld fruit (200.000 hectaren zijn beschikbaar voor organische productie van fruit),
- Telen van zacht fruit, zoals frambozen en aardbeien,
- Goede kredietvoorzieningen voor de sector.

Wat kan Sermaya voor Nederlandse bedrijven betekenen?
Servië is een enorm land met een interessant potentieel voor de fruitproductie. Conform wensen zou Sermaya een marktonderzoek kunnen uitvoeren, een individueel matchmakingsprogramma met potentiële zakenpartners kunnen begeleiden en Nederlandse bedrijven ondersteunen bij het tot stand laten komen van samenwerkingsverbanden, inzake investeringen of import/export overeenkomsten.

Geen opmerkingen: