MAAK REGELS, MAAR VOLG VOORAL UW INTUÏTIE!

Wat in Nederland werkt, is niet zonder meer in Servië toe te passen. Niet alle Nederlandse managementmethoden hebben effect bij Servische bedrijven. Daarom is inzicht in de Servische cultuur van essentieel belang om verschillen tussen Nederlandse en locale richtlijnen, goed op elkaar aan te laten sluiten. Hoe kunt u als bedrijf uw kennis over de 'culturele achtergrond' van Serviërs in uw voordeel laten werken?

Gezag, controle, verantwoordelijkheid, collegialiteit, bureaucratie en corruptie worden in Servië anders dan in Nederland ervaren. Omdat wij dezelfde woorden gebruiken, denken wij dan ook meteen dat onze perceptie, gedrag en cultuur op elkaar aansluiten. Maar, dat klopt niet helemaal. Cultuur is de manier waarop mensen tegen de wereld aankijken en welke betekenis ze aan bovengenoemde woorden verbinden. Cultuur geeft vorm aan een zakelijke relatie!

Een Nederlands bedrijf dat eigen producten en/of diensten in Servië wil uitdragen, zal moeten leren begrijpen dat sommige aspecten van management in Servië iets anders kunnen betekenen. Intuïtief en meer persoonsgebonden gedrag zijn voor Servië typerend. Daarom is het belangrijk dat de analytische - rationele benadering van Nederlandse ondernemers wordt afgewisseld met een sociale -intuïtieve aanpak van Serviërs. Rationaliteit kan in dit land niet zonder emoties!

Hieronder laat ik u een aantal voorbeelden zien. Servische (organisatie)cultuur begrijpen helpt uw managementmethode optimaliseren!

Hoe doen wij dat in Nederland? (NL)
Aandacht voor abstractie, machines, processen.
Hoe doen zij dat in Servië? (S)
Aandacht voor praktische en persoonlijke invulling.
Waar Nederland Servië ontmoet (NL-S)
Zijn uw voornemens in de praktijk toe te passen? Indien ja, laat uw ideeën door Serviërs tot uitvoering brengen.

NL: Aandacht voor regels.
S: Aandacht voor relaties.
NL-S: Maak regels, maar volg vooral uw intuïtie bij het aangaan van relaties.

NL: Een contract is snel gesloten als alle partijen dezelfde doelen nastreven.
S: Een goede verstandhouding creëren, kost tijd. Op den duur zal wederzijds vertrouwen tegenslagen kunnen weerstaan.
NL-S: Neem voldoende tijd om relaties op te bouwen, zonder uw doel uit het oog te verliezen.

NL: Een contract is formeel en scherp omschreven.
S: Een formeel contract met strikte voorwaarden wordt als uiting van wantrouwen opgevat, een kille regeling die nooit als basis kan dienen.
NL-S: Een formeel contact is slechts een aanvulling op wederzijds vertrouwen en onderling respect.

NL: Een contract is aan een termijn gebonden. Een beter aanbod elders, kan het verlengen van een contract belemmeren.
S: Een goede zakelijke relatie is niet gebonden aan een termijn.
NL-S: Overleg over de mogelijkheden voor verdere samenwerking, voordat u überhaupt besluit om een contract niet te verlengen.

NL: Een contract wordt nageleefd.
S: Een contract moet kunnen worden aangepast bij verandering van omstandigheden.
NL-S: Omstandigheden veranderen, en zeker in een transitieland zoals Servië. Houd daar rekening mee, om niet als star en rigide te worden ervaren.

NL: Afspraak is afspraak.
S: De kwaliteit van een relatie is belangrijk. Als een relatie persoonlijk is, houdt de zakelijke relatie lang stand.
NL-S: Afspraak is pas afspraak, als mensen elkaar persoonlijk hebben leren kennen: waar heb je gestudeerd, wie is je vader -wie is je moeder, etc.

NL: Conflicten voor de rechtbank uitvechten.
S: Rechtbank inschakelen bij conflicten betekent uiting van wantrouwen.
NL-S: Bij conflicten, houd vooral rekening met het psychologische effect op de onderlinge verhouding. Vermijd uitvechten voor de rechtbank, door conflicten eerst bespreekbaar te maken.

NL: (Te veel) procedures vastleggen.
S: Gedrag van mensen op een informele manier veranderen.
NL-S: Geef ruimte en leg de hoogst nodige procedures vast, door rekening te houden met de persoonlijke impact op mensen.

NL: Verander het systeem, voor dat het systeem jou verandert.
S: Verander de relatie met anderen, zodat je het systeem verandert.
NL-S: Werk voortdurend aan de ontwikkeling van relaties, om het systeem te veranderen.

NL: Nederlandse eigenaar/manager bepaalt wat er in Servië gebeurt.
S: Autoriteit wordt gerespecteerd, maar eigen inbreng wordt gewaardeerd.
NL-S: Bouw partnerschap op met de lokale partij, leg verantwoordelijkheid bij lokaal management.

NL: De band tussen werkgever en werknemer is bepaald door verschillende factoren (bijvoorbeeld goede arbeidsvoorwaarden).
S: De band tussen werkgever en werknemer is sterk, indien er informele relaties, wederzijds begrip en de persoonlijke sfeer aanwezig zijn.
NL-S: Bied een ontwikkelingsplan voor medewerkers, socialiseer buiten werktijden en toon interesse in medewerker zijn privé leven.

NL: Quote: 'Hij is niet te vertrouwen, hij zal altijd zijn vriendjes voor laten gaan.'
S: Quote: 'Hij is niet te vertrouwen, hij helpt zijn vrienden niet eens.'
NL-S: Quote: 'Hij is te vertrouwen als hij voor zijn 'vrienden in nood' klaar staat.'

NL: Zelfs bij informele activiteiten (zoals lunches en diners) worden rationele redeneringen gebruikt om een zakelijke relatie over de streep te trekken.
S: Bij informele activiteiten is er een persoonlijke sfeer aanwezig, die niet ter zake doet. Rationele redeneringen worden op dat moment als hard of grof ervaren.
NL-S: Ga eerst socialiseren, voordat je ter zake komt.

Uiteindelijk leert de Nederlandse ondernemer de Servische ondernemer kennen, zo zegt een zakelijke partner van mij.
"In het begin is het lastig, want je ziet verschillen die je alleen als belemmerend ervaart. Maar na verloop van tijd zie je die verschillen niet meer, dan wordt het normaal. De tijd voor elkaar nemen en samen socialiseren is nu zo vanzelfsprekend geworden. Samenhorigheid helpt bij het behalen van goede resultaten!"